Piwo to nie tylko najpopularniejszy, ale i jeden z najstarszych trunków na świecie. Jego historia jest długa i niezwykle barwna. To napój, który przechodził wiele przemian, jego receptura była zmieniana, a technologia produkcji udoskonalana. Niezmienne jest jednak to, że praktycznie od początków cywilizacji ludzie z ogromną pasją warzyli, pili i doceniali smak, aromat i inne walory piwa.
Nasze piwo regionalne PILSVAR powstaje z pasji do tego aromatycznego trunku o delikatnym smaku goryczki. Podczas produkcji przywiązujemy dużą wagę do tradycji. Zgłębiamy też wiedzę na temat historii piwa na świecie, a kilkoma ciekawostkami podzielimy się w dalszej części tego artykułu.
Hipotez dotyczących początków piwa jest co najmniej dwie. Jedna, mniej rozpowszechniona, wiedzie nas do sanktuarium w Turcji sprzed 10 tysięcy lat p.n.e. Odnaleziono w nim kamienne koryta z charakterystycznym osadem na dnie. Naukowcy nie wykluczają, że osad ten mógł być śladem po prehistorycznym piwie.
Oficjalnie uznaje się jednak, że piwo powstało w Mezopotamii ok. 4000 lat p.n.e. Sumerowie, którzy niegdyś zamieszkiwali tereny dzisiejszego Iraku, wykuli na glinianych tabliczkach recepturę piwa orkiszowego. Przepis na ten trunek można znaleźć w poemacie „Hymn do Ninkasi”, a także w „Eposie o Gilgameszu” – jednym z najstarszych dzieł literatury. Piwo uznawane było wówczas za napój bogów, chociaż pierwotnie było dość mętne, a wręcz można pokusić się o stwierdzenie, że niezbyt smaczne. W niczym nie przypominało klarownego, złotego napoju z białą pianką, a raczej gęstą zupę z zanieczyszczeniami i ziarnami. Ale i tak ludzie uwielbiali pić piwo. Z punktu widzenia ówczesnej gospodarki było produktem równie ważnym co chleb, stanowiąc rodzaj waluty. Niektórzy pracownicy otrzymywali porcję chleba i piwa jako część swojej wypłaty.
Po upadku Sumerów warzeniem piwa zajęli się Babilończycy. To oni opracowali aż 20 rodzajów tego trunku, a także wprowadzili normy dotyczące produkcji piwa chronione prawem. Napój produkowany był głównie z orkiszu, jęczmienia i pszenicy. Kodeks Hammurabiego regulował dzienne spożycie piwa w zależności od godności obywatela, co dodatkowo podkreśla istotne znaczenie piwa w tamtejszym społeczeństwie.
Piwo wytwarzane było również w starożytnym Egipcie. Najstarsze wykopalisko z tamtejszych terenów datowane jest na ok. 3700 lat p.n.e. W całym kraju funkcjonowało bardzo wiele browarów, a Egipcjanie tak bardzo zasmakowali w złotym trunku, że stało się ono istotnym elementem religijnym. Wierzyli, że sam Ozyrys przekazał ludziom umiejętność wyrobu piwa. Było ono jednym z ważniejszych darów wkładanych do grobów jako pożywienie dla zmarłego rozpoczynającego swoje życie pozagrobowe. Piwo było istotnym produktem w codziennej diecie.
Nieco inne podejście do piwa mieli starożytni Grecy i Rzymianie. W Grecji prym wiodło oczywiście wino, więc piwo, w swojej dawnej, mętnej formie, przeznaczone było niemal wyłącznie dla barbarzyńców. W Rzymie piły je najbiedniejsze warstwy społeczne.
Średniowiecze to epoka przełomowa w produkcji piwa. Złoty trunek z pewnością nie byłby tym, czym jest dzisiaj, gdyby nie klasztorni mnisi, którzy zajęli się jego warzeniem. W przyklasztornych browarach sukcesywnie udoskonalano receptury oraz technologię produkcji. To właśnie wtedy po raz pierwszy zaczęto dodawać do piwa chmiel. Co ciekawe, w średniowieczu rekomendowano picie piwa zamiast wody, która wówczas nie należała do najczystszych. Produkcja oraz częste spożywanie tego napoju miało jednak swoje inne konsekwencje. Okazuje się, że przyczyniło się do rozluźnienia obyczajów w klasztorach. Jednocześnie to właśnie dzięki monopolowi na produkcję piwa mnisi, a później również panowie feudalni, osiągali wielkie majątki.
Dopiero w XIII w. browarnictwem zajęli się dworzanie i mieszczanie. Początkowo klasztorne piwo nie miało sobie równych, jednak z czasem i miejskie warzelnie zyskiwały coraz większą popularność. To właśnie rozwój rzemiosła browarniczego w średniowieczu w dużej mierze przyczynił się do tego, że piwo okazało się jednym z najbardziej demokratycznych napojów — pite było zarówno przez najwyższe, jak i najniższe warstwy społeczne.
